Οκτώ βδομάδες για ένα καλύτερο εγκέφαλο και φαίνεται πως ο διαλογισμός μπορεί να αναδιαμορφώσει το μυαλό μας!
Η συμμετοχή σε πρόγραμμα οκτώ εβδομάδων διαλογισμού φαίνεται να καθιστά μετρήσιμες τις αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη, την αίσθηση του εαυτού, την ενσυναίσθηση, και την απελευθέρωση από το άγχος. Σε μια μελέτη που εμφανίστηκε στις 30 Γενάρη με θέμα της Ψυχιατρικής Έρευνας: Οι νευροαπεικόνιση, μιας ομάδας με επικεφαλής το Χάρβαρντ σε συνεργασία με ερευνητές του Massachusetts General Hospital (MGH) ανέφερε τα αποτελέσματα της μελέτης τους, η πρώτη που τεκμηριώνει τα οφέλη του διαλογισμού, λέγοντας πως μέσω της διαλογιστικής διαδικασίας αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου η φαιά ουσία του εγκεφάλου.
“Παρά το γεγονός ότι η πρακτική του διαλογισμού συνδέεται με μια αίσθηση γαλήνης και σωματικής χαλάρωσης, οι ασκούμενοι, επί καιρό ισχυρίζονταν ότι ο διαλογισμός παρέχει επίσης διανοητικά και ψυχικά οφέλη που παραμένουν όλη την ημέρα”, λέει ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Sara Lazar του MGH Psychiatric Neuroimaging Research Program καθώς και ένας εκπαιδευτής της Ιατρικής Σχολής του Harvard Medical School instructor in psychology.
“Αυτή η μελέτη δείχνει ότι πίσω από τις αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου μπορούν να κρύβονται και οι απόδειξής της ψυχικής βελτίωσης που νιώθουν οι ασκούμενοι, και όχι απλά στο ότι αυτό οφείλεται στο χρόνο που αφιέρωσαν… αλλά χαλάρωσαν και γαλήνεψαν μέσα από το διαλογισμό… και αυτό κατέγραψε σπουδαίες αλλαγές στον εγκέφαλο τους”.
Επίσης σε προηγούμενες μελέτες από την ομάδα της Lazar’s και άλλων, βρέθηκαν διαρθρωτικές διαφορές μεταξύ των εγκεφάλων των έμπειρων ασκούμενων του διαλογισμού συγκριτικά με τα άτομα χωρίς ιστορικό εμπειρίας του διαλογισμού, παρατηρώντας πάχυνση του εγκεφαλικού φλοιού σε τομείς που σχετίζονται με την προσοχή και την συναισθηματική ολοκλήρωση. Όμως οι έρευνες αυτές δεν θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν ότι οι διαφορές αυτές πράγματι παρήχθησαν ως αποτέλεσμα από το διαλογισμό.
Για την παρούσα μελέτη, του μαγνητικού συντονισμού/συσχετισμού (MR) μαγνητικές εικόνες λήφθηκαν από τη δομή του εγκεφάλου των 16 συμμετεχόντων στη μελέτη δύο εβδομάδες πριν το ξεκίνημα και μετά πήραν μέρος σε οκτώ εβδομάδων Διαλογισμού μείωσης του στρες (MBSR) του προγράμματος του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης Center for Mindfulness. Εκτός από τις εβδομαδιαίες συναντήσεις στις οποίες περιλαμβάνονται οι πρακτική του διαλογισμού – η οποία επικεντρώνεται στην χωρίς εκφορά κρίσης συνειδητοποίηση των αισθήσεων, συναισθημάτων, και την κατάσταση του νου – οι συμμετέχοντες έλαβαν και ηχογραφήσεις για καθοδηγούμενη πρακτική του διαλογισμού και τους ζητήθηκε να παρακολουθήσουν πόσο χρόνο ασκούνται κάθε μέρα.
Ένα σύνολο των MR εικόνων του εγκεφάλου ελήφθη επίσης από μια ομάδα ατόμων χωρίς εμπειρία διαλογισμού σε παρόμοιο χρονικό διάστημα.
Οι Συμμετέχοντες στην ομάδα Διαλογισμού ανέφεραν πως δαπανούν κατά μέσο όρο 27 λεπτά κάθε μέρα στις διαλογιστικές ασκήσεις γνώσης και συναίσθησης! Επίσης στις απαντήσεις τους σε ανάλογο ερωτηματολόγιο που αφορούσαν τη “γνώση” της συναίσθησης και τις αντίληψης έδειξαν σημαντικές βελτιώσεις σε σχέση με τις απαντήσεις προ συμμετοχής.
Η ανάλυση των εικόνων MR, η οποία επικεντρώθηκε σε τομείς στους οποίους ο διαλογισμός που έκαναν σχετίζονταν με διαφορές περιοχές του εγκεφάλου, παρατήρησαν σε σχέση με τις προηγούμενες μελέτες, πως διαπιστώνεται αυξημένη πυκνότητα φαιάς ουσίας στον ιππόκαμπο, που είναι γνωστός ότι είναι σημαντικός για τη μάθηση και τη μνήμη, και σε δομές που σχετίζονται με την αυτογνωσία, τη συμπόνια και ενδοσκόπηση.
Στους συμμετέχοντες που αναφέρθηκαν μειώσεις στρες επίσης συσχετίστηκαν με μειωμένη πυκνότητα γκρίζας ύλης στην αμυγδαλή, η οποία είναι γνωστό ότι παίζει ένα σημαντικό ρόλο στο άγχος και το στρες. Αν και δεν παρατηρήθηκε μεταβολή αυτογνωσίας σε μια δομή που σχετίζονται με την περιοχή που ονομάζεται νησίδα, (η οποία είχε εντοπιστεί σε προηγούμενες μελέτες) οι συγγραφείς προτείνουν συνεχή και μακροπρόθεσμη πρακτική του διαλογισμού έτσι ώστε να παραχθούν αλλαγές στην εν λόγω περιοχή. Οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν στην ομάδα διαχείρισής του άγχους μέσο του διαλογισμού, υποδεικνύουν ότι δεν πρόκειται για αποτέλεσμα που προκύπτει απλώς από το πέρασμα του χρόνου..!
“Είναι συναρπαστικό να δούμε την πλαστικότητα του εγκεφάλου και ότι, κατά την άσκηση του διαλογισμού, μπορούμε να διαδραματίσουμε ενεργό ρόλο στην αλλαγή του εγκεφάλου και μπορούμε να αυξήσουμε την ευημερία και την ποιότητα της ζωής μας”, λέει ο Britta Hölzel, πρώτος συγγραφέας της εργασίας και ερευνητής στο MGH στο Πανεπιστήμιο του Giessen στη Γερμανία.
“Άλλες μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς ασθενών έχουν δείξει ότι ο διαλογισμός μπορεί να επιφέρει σημαντικές βελτιώσεις σε μια ποικιλία συμπτωμάτων, και τώρα πραγματοποιείτε διερεύνηση στους υποκείμενους μηχανισμούς του εγκεφάλου που διευκολύνουν αυτή την αλλαγή”.
Ο Amishi Jha, από το Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι (νευροεπιστήμονας) ο οποίος διερευνά τις επιπτώσεις στη νοητική συναίσθηση σε άτομα που έχουν βρεθεί σε καταστάσεις υψηλού στρες, λέει: “Τα αποτελέσματα αυτά ρίχνουν φως στους μηχανισμούς της δράσης και των επιπτώσεων στον τομέα γνώσης και συναίσθησης. Αποδεικνύουν ότι η άμεση εμπειρία στρες δεν μπορεί να μειωθεί μόνο με ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης νοητικής ενσυναίσθησης οκτώ εβδομάδων, αλλά ότι αυτή η βιωματική αλλαγή αντιστοιχεί με τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αμυγδαλή, ένα εύρημα που ανοίγει τις πόρτες σε πολλές δυνατότητες για περαιτέρω έρευνα σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις του MBSR για την προστασία κατά του στρες που σχετίζονται με διαταραχές, όπως διαταραχή μετα-τραυματικού στρες”. Παρόλα αυτά ο Amishi Jha δεν ήταν ένας από τους ερευνητές της μελέτης.
Ο James Carmody του Κέντρου “The Center for Mindfulness at University of
Massachusetts Medical School” είναι ένας από τους συν-συγγραφείς της μελέτης, η οποία χρηματοδοτήθηκε από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, το British Broadcasting Company, και το the Mind and Life Institute. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο της ομάδας της Lazar .
“Χρησιμοποιούμε τεχνικές νευροαπεικονίσης για να μελετήσουμε νευρολογικές, γνωστικές και συναισθηματικές αλλαγές που σχετίζονται με την πρακτική του διαλογισμού και της γιόγκα. Μπορούμε επίσης συμπεριλάβουμε και μέτρηση των περιφερειακών διαδικασιών φυσιολογίας (αναπνοή, καρδιακή αρρυθμία), προκειμένου να κατανοήσουμε πώς η πρακτική του διαλογισμού επηρεάζει την αλληλεπίδραση του εγκεφάλου-σώματος.
Το έργο αυτό χρηματοδοτείται με επιχορηγήσεις από NIH- National Center for Complementary and Alternative Medicine. “Ο απώτερος στόχος της γιόγκα είναι πάντα να παρατηρούμε τα πράγματα με ακρίβεια, και ως εκ τούτου ποτέ δεν ενεργούμε με τρόπο που θα μας κάνει να μετανιώσουμε για τις δράσεις μας αργότερα”.
ΈΝΑ ΆΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΖΙΜΑ ΛΙΑΝΑ ΧΑΒΡΕ
