Το φάβα της Αμοργού είναι η γνωστή σε όλους φάβα, η οποία στην αμοργιανή ντοπιολαλιά έχει ουδέτερο γένος. Στο αυτό το νησί που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο των Κυκλάδων, το μακρόστενο αυτό νησί με απότομη ορεινή μορφολογία εδάφους που έλαβε το όνομά του από το φυτό αμοργίς, παράγεται το Φάβα Αμοργού.
Είναι ένα ενδημικό όσπριο του νησιού, απόλυτα προσαρμοσμένο στις τοπικές κλιματικές συνθήκες των Κυκλάδων, με τα ξηρά και ζεστά καλοκαίρια και τους ήπιους χειμώνες.
Πρόκειται για είδος αρακά και όχι για λαθούρι, όπως συμβαίνει με αρκετές ελληνικές φάβες και με την, επίσης κατοχυρωμένη, φάβα της Σαντορίνης.
Το φάβα της Αμοργού καλλιεργείται στις πεδινές εκτάσεις του νησιού, κυρίως σε απότομες και απόκρημνες πλαγιές, σε διάσπαρτα μικροσκοπικά χωράφια, που χωρίζονται με ξερολιθιές, για να συγκρατηθεί το λιγοστό κυκλαδίτικο χώμα.
Η καλλιέργεια είναι ξερική (ξερική καλλιέργεια) και όλες οι γεωργικές εργασίες γίνονται με το χέρι. Η καλλιέργεια είναι κοπιαστική και δύσκολη και εξαρτάται από τον καιρό. Έτσι, οι αγρότες αναγκαστικά «σπάνε» τους κλήρους τους σε μικρότερους και διάσπαρτους, που τους καλλιεργούν διαδοχικά, για να έχουν κυλιόμενες σοδειές κάθε χρόνο.
Όταν καθαριστεί ο σπόρος και είναι έτοιμος για αποθήκευση, ο αγρότης επιλέγει μια ποσότητα από τους πιο γερούς, καλοφτιαγμένους, χωρίς παραμορφώσεις και καχεξίες, απρόσβλητους από τυχόν ασθένειες ή χτυπήματα, και τους φυλάσσει για την επόμενη σπορά.
Οι Αμοργιανοί λένε το φάβα τους «κατσούνι, ενώ γενικά θεωρείται το «κρέας του φτωχού», καθώς είναι τόσο πλούσιο σε πρωτεΐνες, ώστε αντικαθιστά το κρέας.
Το φάβα της Αμοργού είναι Προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης από το 2019.
Τσέκαρε και αυτό:
TikTok: Ο περιορισμός που θα λάβουν οι χρήστες κάτω των 18 ετών
Σοφία Ρίτσι: Το μυστικό για το τέλειο Slicked-Back Bun