Η Σύμβαση της Βέρνης (Συμβούλιο της Ευρώπης) δικαιώνει το MEDASSET!

Η 39η Διάσκεψη της Μόνιμης Επιτροπής της Σύμβασης της Βέρνης (Συμβούλιο της Ευρώπης) για τη «Διατήρηση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος της Ευρώπης», δικαίωσε σχεδόν καθολικά το MEDASSET και τις αναφορές που υπέβαλε για τις κύριες παραλίες ωοτοκίας των θαλάσσιων χελωνών σε Ελλάδα και Τουρκία.

Το MEDASSET, μόνιμο μέλος-παρατηρητής της Σύμβασης της Βέρνης από το 1985, κατήγγειλε υφιστάμενες και μακροχρόνιες παραβιάσεις του θεσμικού πλαισίου που αφορά τις σημαντικότερες παραλίες ωοτοκίας σε Ελλάδα και σε Τουρκία, ήτοι τον κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο, το Νότιο Κυπαρισσιακό Κόλπο, καθώς και τις περιοχές Patara, Fethiye, Kazanli και Anamur.

Συγκεκριμένα οι ερευνητές του MEDASSET, σε συνεργασία με τους ερευνητές του ΑΡΧΕΛΩΝ, αξιολόγησαν το επίπεδο προστασίας του Νότιου Κυπαρισσιακού Κόλπου, που φιλοξενεί έναν από τους μεγαλύτερους πληθυσμούς αναπαραγωγής της χελώνας Caretta caretta σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Μεταξύ των παραβιάσεων που εντοπίστηκαν, περιλαμβάνονται παράνομες οικοδομικές κατασκευές, φυτεύσεις και καλλιέργειες στην παραλία και στους αμμόλοφους, παράκτια αλιεία, ανεμπόδιστη πρόσβαση των οχημάτων στην παραλία ωοτοκίας, φωτορύπανση και έλλειψη σωστής διαχείρισης των επίπλων παραλίας.

Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω, η Σύμβαση της Βέρνης αποφάσισε να παραμείνει «ανοιχτή» η υπόθεση του Νότιου Κυπαρισσιακού Κόλπου και τόνισε την υποχρέωση των ελληνικών αρχών να εφαρμόσουν όλες τις διατάξεις της Σύστασης υπ’ αριθ. 174 (2014), που αναφέρονται στη διαχείριση της περιοχής και να παρέχουν αποδείξεις για την εφαρμογή του ΠΔ για τον Κυπαρισσιακό Κόλπο (ΦΕΚ Δ 414/2018).

Αναφορικά με τον κόλπο του Λαγανά, το MEDASSET κάλεσε τη Μόνιμη Επιτροπή να «ανοίξει» εκ νέου τον φάκελο της υπόθεσης, λόγω της συνεχιζόμενης και μακρόχρονης υποβάθμισης της προστατευόμενης περιοχής. Η Μόνιμη Επιτροπή, ενστερνιζόμενη τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόλπος του Λαγανά, αποφάσισε να εξετάσει το αίτημα για εκ νέου άνοιγμα της υπόθεσης, τοποθετώντας το στην ημερήσια διάταξη της επόμενης συνεδρίασης του Προεδρείου. Μερικά από τα προβλήματα που εξακολουθούν να εντοπίζονται στον Λαγανά είναι η ανεπαρκής εφαρμογή των μέτρων προστασίας της περιοχής, η ανεπάρκεια διοικητικού και φυλακτικού προσωπικού και η έλλειψη πόρων για την άρτια λειτουργία του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου.

Επίσης σχετικά με τις εξαιρετικά σημαντικές παραλίες ωοτοκίας της χελώνας Καρέττα καρέττα σε Patara και Fethiye στην Τουρκία, οι ερευνητές του MEDASSET διαπίστωσαν ότι δεν εφαρμόζονται οι Συστάσεις της Σύμβασης της Βέρνης No. 182 και No. 183, που εκδόθηκαν το 2015. Παραβιάσεις όπως η έλλειψη διοικητικού προσωπικού, η ανεπαρκής παρακολούθηση των φωλιών, η έλλειψη χάραξης ζωνών ωοτοκίας και τοποθέτησης πινακίδων πληροφόρησης, η ανεξέλεγκτη πρόσβαση οχημάτων, η ιππασία, το κάμπινγκ, τα απορρίμματα, οι εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις στις παραλίες, εξακολουθούν να υπάρχουν. Λαμβάνοντας υπόψη τις αναφορές του MEDASSET και των τουρκικών αρχών, η Μόνιμη Επιτροπή ζήτησε εκ νέου από τις τουρκικές αρχές να εκπονήσουν ένα λεπτομερές και χρονικά προσδιορισμένο σχέδιο δράσης για συμμόρφωση με τις διατάξεις των Συστάσεων της Σύμβασης της Βέρνης.

Αναφορικά με το Καζανλί, μια από τις σημαντικότερες παραλία ωοτοκίας της χελώνας Chelonia mydas (Πράσινη χελώνα) στην Τουρκία, οι ερευνητές του MEDASSET κατά την επίσκεψή τους το 2019 διαπίστωσαν τα εξής προβλήματα: διάβρωση των ακτών, ανεπεξέργαστα υδατικά λύματα, τοξικά απόβλητα, απορρίμματα στις παραλίες, αμμοληψία, φωτορύπανση, παρουσία θερμοκηπίων δίπλα στην παραλία ωοτοκίας, παράκτια αλιεία, διατάραξη των χελωνών κατά την περίοδο φωλεοποίησης και έλλειψη γνώσης του κοινού επί των εν λόγω προβλημάτων.

Η Μόνιμη Επιτροπή κάλεσε τις τουρκικές αρχές να εφαρμόσουν όλους τους όρους της Σύστασης υπ’αριθ. 95 (2002) και ζήτησε τη σύνταξη μιας επικαιροποιημένης έκθεσης εντός δύο ετών.

Τέλος, σχετικά με την παραλία του Αναμούρ, τη δεύτερη πιο σημαντική παραλία ωοτοκίας στην Τουρκίας, η Μόνιμη Επιτροπή έχει υιοθετήσει συγκεκριμένες Συστάσεις ήδη από το 1998. Ωστόσο στις 31 Μαΐου 2019, ο Δήμος του Anamur ξεκίνησε την κατασκευή δημόσιας παραλίας και χώρου πικ-νικ στην περιοχή “Karaağaç”. Η αμμοληψία έγινε από την παραλία που φωλεοποιούν θαλάσσιες χελώνες, καθώς και το γειτονικό σύστημα αμμολόφων. Δέντρα και γρασίδι φυτεύτηκαν στην καλυμμένη με χώμα περιοχή. Τα αρμόδια Υπουργεία κατήγγειλαν το Δήμο και διέταξαν την αποκατάσταση της παραλίας με την απομάκρυνση χώματος και δέντρων μέχρι τις 16 Ιουλίου 2019. Ωστόσο η απόφαση του Υπουργείου δεν εφαρμόστηκε και δεν λήφθηκαν περαιτέρω μέτρα.

Η Μόνιμη Επιτροπή έλαβε υπόψη τα στοιχεία του καταγγέλλοντος MEDASSET και εξέφρασε την ανησυχία της για την παραλία του Αναμούρ. Δήλωσε δε ότι η αναφορά του MEDASSET είναι πιθανό να εξεταστεί στην επόμενη διάσκεψη.

Ο διευθυντής του MEDASSET κ. Γ. Σαμψών δήλωσε: “Το MEDASSET (Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών) για πάνω από 30 χρόνια έχει ως πρωταρχικό σκοπό την προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των οικοτόπων τους στη Μεσόγειο. Οι αποφάσεις της 39ης Διάσκεψης της Μόνιμης Επιτροπής της Σύμβασης της Βέρνης κατόπιν των αναφορών μας, είναι μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι το έργο μας είναι όχι μόνο αναγκαίο αλλά και εξαιρετικά σημαντικό. Θα συνεχίσουμε προς την ίδια κατεύθυνση. ”