Κορονοϊός: Πριν μερικούς μήνες, η επέλαση μιας πανδημίας, καθώς και η ιδέα ενός πιθανού lockdown φάνταζε μακρινό όνειρο ή καλύτερα εφιάλτης, για πολλούς από εμάς. Κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει πως η σημερινή κατάσταση θα ξεκινούσε από μια περιοχή της Κίνας και θα εξαπλωνόταν σε όλο τον κόσμο, φέρνοντας αντιμέτωπες τις κυβερνήσεις με ένα πρωτοφανές φαινόμενο. Οι αρχικές αντιδράσεις των πολιτών ήταν ποικίλες, με την πλειοψηφία να αψηφά τις συστάσεις των ειδικών και να πιστεύει πως πρόκειται για θεωρίες συνωμοσίας, ενώ από την άλλη πλευρά αρκετοί αντιλήφθηκαν την κρισιμότητα της κατάστασης και έλαβαν τα απαραίτητα μέτρα. Εν τέλει, θέλοντας και μη όλοι προσαρμόστηκαν σε αυτή την συγκυρία, η οποία δημιουργεί ανάμικτα συναισθήματα με την αβεβαιότητα και τον φόβο να κυριαρχούν. Από την πρώτη στιγμή, έγινε κατανοητό πως η εμφάνιση του κορονοϊού θα αποτελέσει μιαιδιαίτερα σοβαρή πρόκληση για όλες τις χώρες, αναφορικά με την διαχείριση του όγκου των κρουσμάτων, τις έντονες αντιδράσεις των πολιτών και βέβαια τη λήψη ποικίλων μέτρων, έχοντας πάντα ως γνώμονα την ευημερία και την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος. Η διάρκεια και η πορεία της πανδημίας αποτελούν ακόμη αντικείμενο εκτιμήσεων, με την κυριότερη να προβλέπει δεύτερο lockdown αρχές φθινοπώρου. Επίσης, υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την πλήρη έκταση και ένταση των επιπτώσεων, γεγονός που προκαλεί ανησυχία στις επιχειρήσεις και ειδικά σ’ εκείνες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του τουρισμού και της φιλοξενίας. Μια από τις πρωταρχικές επιπτώσεις του κορονοϊού στον τουρισμό, ήταν η μείωση των διεθνών αφίξεων. Ενώ στα τέλη του Μαρτίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (UNWTO) προέβλεπε μείωση 20-30% στις τουριστικές αφίξεις, με πρόσφατη ανακοίνωση του επισήμανε πως ο αριθμός των τουριστών διεθνώς μπορεί να μειωθεί κατά 60% έως 80% το 2020 λόγω της παρούσας κατάστασης. Ήδη το πρώτο εξάμηνο του χρόνου διαπιστώθηκε μια μείωση της τάξης του 22% και αφού τέθηκαν σε ισχύ τα μέτρα περιορισμού, το ποσοστό για τον Μάρτιο ανήλθε στο 57%, το οποίο μεταφράζεται σε 67 εκατομμύρια διεθνείς αφίξεις. Το οικονομικό πλήγμα που έχει δεχθεί ο κλάδος είναι πολύ μεγάλο και μεταφράζεται σε μείωση των εσόδων της τάξης των 74 δισεκατομμυρίων ευρώ τους τρεις πρώτους μήνες του έτους. Συνολικά, οι απώλειες σε έσοδα μπορεί να φτάσουν 1,1 τρισεκατομμύρια ευρώ. Οι εκτιμήσεις για την επίδραση του lockdown στις πιο ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης (Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Γερμανία) υποδεικνύουν ότι το οικονομικό κόστος είναι τεράστιο ενώ οι αποκλίσεις μεταξύ των χωρών αυτών, φαίνεται να είναι συνάρτηση της αυστηρότητας των περιοριστικών μέτρων, της διάρκειας εφαρμογής τους και των βιομηχανικών δομών της οικονομίας τους. Η Ιταλία, η οποία εφάρμοσε την πιο αυστηρή επιβολή μέτρων για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα έρθει αντιμέτωπη με σημαντικότερες απώλειες σε σχέση με την Ισπανία της οποίας η οικονομία είναι σημαντικά εξαρτημένη από τον τουρισμό. Η Γαλλία διαφοροποιείται σε σχέση με τις πρώτες δύο χώρες ενώ η Γερμανία εμφανίζεται η πιο ανθεκτική όλων με εκτίμηση για πιο σύντομη επάνοδο στην οικονομική δραστηριότητα.Οι αερομεταφορές αποτελούν τα στρατηγικά περιουσιακά στοιχεία που θέτουν τα θεμέλια του τουρισμού και ο προγραμματισμός των πτήσεων αποτελεί απαραίτητο βήμα για την επανεκκίνηση της τουριστικής βιομηχανίας και την ώθηση της οικονομίας. Με την έναρξη των περιοριστικών μέτρων για τον έλεγχο της διασποράς, η αγγλική αεροπορική εταιρεία Flybe ήταν από τις πρώτες εταιρείες που αναγκάστηκε να εξέλθει από την αγορά. Η TUI κατάφερε να πάρει χρηματοδότηση 1,8 δις ευρώ από την Γερμανία για την αντιμετώπιση της νέας κρίσης διασφαλίζοντας έτσι ένα «μαξιλαράκι» ρευστότητας. Η Emirates ήδη παρουσίασε τα προληπτικά μέτρα εφαρμογής εντός του αεροσκάφους και του αεροδρομίου που συμβάλλουν στην υγεία και την ασφάλεια των πελατών και του προσωπικού. Σημειώνεται ότι οι low-cost εταιρείες είναι σε πιο δυσμενή θέση λόγω του περιορισμένου περιθωρίου κέρδους ανά επιβάτη. Μέχρι όμως να αποσαφηνιστούν οι συνθήκες στην μεταφορά, οι εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ΔΟΠΑ) δείχνουν ότι η πανδημική κρίση ενδέχεται να επιφέρει μείωση 1,2 δις στον αριθμό ταξιδιωτών που επιλέγουν την αερομεταφορά, ως τον Σεπτέμβριο του 2020.
Η μεγάλη πρόκληση του κορονοϊού έχει ως άμεση επίπτωση την ανάδειξη άλλων μορφών τουρισμού αλλά ταυτόχρονα και νέων προορισμών.
Λόγω της έξαρσης της πανδημίας, παρατηρείται μια άνθηση του ανεξάρτητου τουρισμού που προσφέρει ποιότητα στις διακοπές, καθώς και του εσωτερικού τουρισμού ο οποίος στηρίζει την οικονομία παρέχοντας παράλληλα άμεσα διακλαδικά οφέλη. Από την άλλη, κάποιες χώρες ενδέχεται να μην διαθέτουν τις υποδομές για να υποστηρίξουν τα παραπάνω μοντέλα, επομένως αναμένεται η ανάδειξη νέων προορισμών στους οποίους η τήρηση των κανόνων ασφαλείας θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα επιλογής. Σύμφωνα με την «Έρευνα για την επίδραση του Covid-19 στον Τουρισμό στην Ελλάδα» της Δρ. Γεωργία Ζούνη, το 71% από τους μεμονωμένους ταξιδιώτες θεωρούν πιθανό έως εξαιρετικά πιθανό, πως το brand της Ελλάδας θα γίνει πιο ισχυρό μακροπρόθεσμα μετά το ξέσπασμα του Covid-19. Οι επιπτώσεις αυτού του πρωτόγνωρου φαινομένου πλήττουν την οικονομία και την ομαλότητα των κοινωνιών. Οι περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας, κάνουν προσπάθειες προκειμένου να επιτευχθεί η επιστροφή στην κανονικότητα. Μπορούμε να εκφράσουμε με βεβαιότητα πως ο τουρισμός θα ανακάμψει, διότι η επιθυμία των πολιτών για χαλάρωση και εξερεύνηση νέων προορισμών είναι τώρα παραπάνω από κάθε άλλη φορά, αναγκαιότητα. Οι επιχειρήσεις καλούνται να προσαρμοστούν στην παρούσα κατάσταση και να πάρουν τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη στον εν δυνάμει ταξιδιώτη. Η ιστορία μας αποδεικνύει πως η επόμενη μέρα, ανήκει σε εκείνους που αντικρίζουν το μέλλον με αισιοδοξία.Κατσικά Δέσποινα,Τριτοετής φοιτήτρια Τμήματος Τουριστικών Σπουδών – Πανεπιστήμιο Πειραιώς
