ΚΠΣΙΝ: Το παιδικό μυθιστόρημα Τρελαντώνης

Από την Τρίτη 26 Μαΐου στις 18.00, στο πλαίσιο της σειράς #snfccAtHome: Αναγνώσεις: παιδικό βιβλίο του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), ο αγαπημένος ηθοποιός Δημήτρης Πιατάς διαβάζει το κλασικό παιδικό μυθιστόρημα της Πηνελόπης Σ. Δέλτα Τρελαντώνης σε σκηνοθετική επιμέλεια του Βίκτωρα Αρδίττη.

Την ανάγνωση θα συνοδεύσουν ζωγραφικά έργα που δημιούργησε, ειδικά για τη σειρά, ο εικαστικός Αλέκος Λεβίδης, καθώς και πρωτότυπη μουσική του συνθέτη Κώστα Βόμβολου.

Ο Tρελαντώνης ακολουθεί τη μεγάλη επιτυχία που είχε Το καπλάνι της βιτρίνας της Άλκης Ζέη, σε ανάγνωση της Όλιας Λαζαρίδου και σκηνοθετική επιμέλεια του Γιώργου Νανούρη, που ολοκληρώθηκε σε δέκα επεισόδια. Την σειρά συνόδευσαν πέντε μοναδικά ζωγραφικά έργα που εμπνεύστηκε από το βιβλίο ο Αλέκος Λεβίδης καθώς και μουσική που συνέθεσε ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος.

Όπως γράφει η Άλκη Ζέη, που έφυγε πρόσφατα από κοντά μας: «Αληθινά παιδιά, αυτή είναι η μεγάλη κληρονομιά που άφησε η Δέλτα στα παιδιά με τα μυθιστορήματά της, και σε μας τους συγγραφείς να γράφουμε παιδικά βιβλία με παιδιά τόσο αληθινά σαν να έχουνε υπάρξει στ’ αλήθεια».  

Εδώ και έναν αιώνα περίπου, ο Τρελαντώνης παραμένει ένα από τα δημοφιλέστερα μυθιστορήματα του νεανικού αναγνωστικού κοινού. Πρωτοκυκλοφόρησε το 1932, επανεκδόθηκε επανειλημμένα και αγαπήθηκε από πολλές γενιές παιδιών. Μυθιστόρημα της ωριμότητας της Πηνελόπης Σ. Δέλτα, εμποτισμένο από προσωπικές μνήμες και βιώματα της παιδικής της ηλικίας, το βιβλίο περιγράφει τις συναρπαστικές περιπέτειες, το καλοκαίρι του 1879, των τεσσάρων αδελφών της οικογένειας Μπενάκη –η Δέλτα ήταν κόρη του εθνικού ευεργέτη Εμμανουήλ Μπενάκη– στον Πειραιά, που αφήνουν την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου για να περάσουν ανέμελα τις διακοπές τους στο αρχοντικό των θείων τους στον λόφο της Καστέλλας.

Εκεί, η Αλεξάνδρα, η Πουλουδιά (Πηνελόπη), ο Αλέξανδρος και ο Αντώνης –που τον φωνάζουν Τρελαντώνη γιατί είναι «σκάνταλος και πολύ άτακτος, και κάθε λίγο έβρισκε τον μπελά του»– θα έρθουν αντιμέτωποι με τη νέα τους ζωή αλλά και με τον κόσμο των μεγάλων. 

Εμβληματική φυσιογνωμία της νεοελληνικής λογοτεχνίας των αρχών του 20ού αιώνα, με έντονη πολιτική, κοινωνική και ανθρωπιστική δράση, η Πηνελόπη Σ. Δέλτα (1874, Αλεξάνδρεια–1941, Αθήνα) διαδραμάτισε σε χαλεπούς καιρούς για το γλωσσικό ζήτημα σημαίνοντα ρόλο στην προσπάθεια για την καθιέρωση της δημοτικής στη νεανική πεζογραφία και στα παιδαγωγικά εγχειρίδια, ενώ διείσδυσε όσο καμία άλλη συγγραφέας της εποχής της στον ευαίσθητο ψυχισμό των παιδιών πλάθοντας με ρεαλισμό χαρακτήρες γνήσιους, διαυγείς, όλο ζωντάνια. Για το σύνολο του έργου της τιμήθηκε με το Αργυρό Μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών (1930). Η λογοτεχνική παρακαταθήκη της επηρέασε καθοριστικά σημαντικούς μεταγενέστερους ομότεχνούς της. 

Ο Δημήτρης Πιατάς, ο σπουδαίος μας ηθοποιός, έμπειρος στις παραγωγές για παιδιά αφού είχε δανείσει τη φωνή του στον χαρακτήρα Πίκο Απίκο στην εμβληματική Φρουτοπία του Ευγένιου Τριβιζά, ηχογράφησε τον Τρελαντώνη την περίοδο της καραντίνας στο σπίτι του στην Αθήνα. Την σκηνοθετική επιμέλεια ανέλαβε ο διακεκριμένος Έλληνας σκηνοθέτης Βίκτωρ Αρδίττης που έχει σπάνια εμπειρία και στο θέατρο για το ραδιόφωνο. Ο Αλέκος Λεβίδης, ένας από τους σημαντικότερους Νεοέλληνες ζωγράφους, εμπνεύστηκε από το μυθιστόρημα και δημιούργησε πέντε πρωτότυπους πίνακες που θα συνοδεύουν την ανάγνωση του βιβλίου. Τέλος, ο διακεκριμένος συνθέτης Κώστας Βόμβολος, έγραψε πρωτότυπη μουσική για το σήμα των επεισοδίων καθώς και μουσικές «γέφυρες».

Η σειρά #snfccAtHome: Αναγνώσεις, όπως και όλο το ψηφιακό πρόγραμμα του ΚΠΙΣΝ, πραγματοποιείται χάρη στη δωρεά προγραμματισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ)

Από την Τρίτη 26 Μαΐου η σειρά θα μεταδίδεται κάθε Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη στις 18:00.

Συντελεστές:

Διαβάζει ο Δημήτρης Πιατάς

Ζωγραφικά έργα: Αλέκος Λεβίδης

Σκηνοθετική επιμέλεια: Βίκτωρ Αρδίττης

Σύνθεση πρωτότυπης μουσικής: Κώστας Βόμβολος

Sound Design – Επεξεργασία ήχου – Mastering: Γιώργος Μαντάς